Goede Zorg Proef Je

Met ons project Goede Zorg Proef Je realiseren we een gezond en duurzaam voedingsaanbod in ziekenhuizen en zorginstellingen. We richten ons daarbij niet alleen op de patiënt, maar ook op de bezoeker én medewerker. Het aanbieden van goede en duurzame voeding draagt bij aan herstel na ziekte, aan een betere werkomgeving en aan een gezonde en duurzame keuze voor bezoekers. We voeren ons project uit met steun van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kader van het Nationaal Preventie Akkoord.

Nationaal Preventie Akkoord

Het aanbieden van gezonde voeding in ziekenhuizen én zorginstellingen is één van de aandachtspunten in het Nationaal Preventie Akkoord (NPA), dat in 2018 is ondertekend door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en 70 partijen, waaronder Alliantie Voeding in de Zorg (AVZ) en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). De partners in het akkoord streven naar een gezond en duurzaam voedingsaanbod voor patiënten, bezoekers en medewerkers in 2025 in de helft van alle ziekenhuizen en in 2030 in alle ziekenhuizen. Daarnaast wordt ingezet op een gezonder voedingsaanbod in andere typen zorginstellingen. Ook sluiten we aan op het Integraal Zorgakkoord en de doelen van de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. 

Alliantie Voeding in de Zorg deelt ervaringen, kennis en best practices van vooroplopende ziekenhuizen op het gebied van maaltijdservices en een gezonder en duurzamer voedingsaanbod om de transitie naar gezonde en duurzame voeding te stimuleren, te versnellen en toe te passen. Daarvoor werken we samen met NVZ, het Voedingscentrum, Ziekenhuis Gelderse Vallei, Kenniscentrum Ondervoeding en de Nederlandse Vereniging van Diëtisten. Goede Zorg Proef Je wordt mede mogelijk gemaakt met subsidie van het Ministerie van VWS.

Gezond en duurzaam voedingsaanbod

Goede en duurzame voeding voor patiënten/cliënten heeft als basis de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad met daarbij waar nodig aanvullingen om te voorzien in de (verhoogde) energie- en eiwitbehoefte. Als succesfactoren voor het patiëntenmaaltijdconcept gebruiken we voor de ziekenhuizen het rapport Voedingsconcepten in Nederlandse Ziekenhuizen (Stuurgroep Ondervoeding, 2016). In dit rapport gaat het onder meer om bestelprocedures die ondersteunend werken aan de juiste inname, maaltijdbeleving en patiëntgerichtheid. Daarnaast gebruiken we de ESPEN Guideline on Hospital Nutrition uit 2021, waarin 55 aanbevelingen worden gedaan voor voeding en diëten in ziekenhuizen.

Naast de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad gebruiken we voor de realisatie van een gezond en duurzaam voedingsaanbod voor medewerkers en bezoekers de Richtlijn Eetomgevingen van het Voedingscentrum. We streven ernaar dat de eetomgeving voor 80% binnen de betere keuze valt (binnen de Schijf van Vijf of "dagkeuze"). Door zowel te werken aan het aanbod als de presentatie van gezondere en duurzame producten wordt de gezonde en duurzame, wordt keuze de makkelijke keuze. Ter ondersteuning gebruiken we de Checklist Richtlijnen Eetomgevingen.

Aanpak

Twintig ziekenhuizen zijn als eerste binnen Goede Zorg Proef Je aan de slag gegaan om hun voedselaanbod gezond en duurzaam te maken volgens de ambities van het Nationaal Preventie Akkoord, de zogenaamde Voorhoedeziekenhuizen. Daarna sloten nog eens ruim veertig andere ziekenhuizen zich aan bij het Goede Zorg Proef Je-netwerk. Daarnaast zijn er inmiddels ruim 30 andere typen zorginstellingen (revalidatie, ouderenzorg, GGZ en gehandicaptenzorg) aangesloten bij Goede Zorg Proef Je om te leren van de ziekenhuizen en elkaar. 

Tools en middelen

Goede Zorg Proef Je biedt verschillende middelen aan om de ziekenhuizen en zorginstellingen te ondersteunen. We organiseren bijeenkomsten en live inspiratiesessies voor ziekenhuizen en zorginstellingen om struikelblokken te bespreken, elkaars expertise te benutten en te inspireren. Ook zijn er handige tools op de website voor ondersteuning in het implementatieproces en duurzame implementatie. Deze tools zijn opgezet met behulp van experts, ervaringen uit het werkveld en literatuuronderzoek. Op het NVZ-kennisplatform voor de ziekenhuizen en zorginstellingen is ruimte om best practices te delen en ontwikkelingen te bespreken. De Goede Zorg Proef Je-interventie maakt onderdeel uit van de database interventies "Duurzaamheid" van het RIVM. Daarnaast is Goede Zorg Proef Je is een best practice van het NPA. 

Evaluatie

We evalueren de Goede Zorg Proef Je interventie zelf en via de eigen monitoring van de deelnemende ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Tussentijds doen we inzichten op uit pilots en evalueren we de realisatie van een gezonder en duurzamer voedingsaanbod in ziekenhuizen. Tevens voert Wageningen University & Research een effect- en implementatie-evaluatie uit van 'Goede Zorg Proef Je’. 

Kennisdeling

Binnen Goede Zorg Proef Je benutten we ook kennis en ervaring die we buiten het project op hebben gedaan. Zo voeren we pilots en onderzoek uit naar de implementatie van voedingsadvies in de behandeling van verschillende chronische ziekten, want voedingsmaatregelen kunnen een belangrijke rol spelen in de behandeling van chronische ziekten en bijdragen aan gezondheidswinst (Kennissynthese Voeding als behandeling van chronische ziekten, ZonMW, 2017). In 2023 hebben we de eerste resultaten van Goede Zorg Proef Je gepubliceerd in Clinical Nutrition en in 2024 zijn meer resultaten gedeeld op het wetenschappelijk congres World Public Health Nutrition Congress in London. In 2024 is de evaluatie naar de kritische succesfactoren van voedingsconcepten voor patiënten gepubliceerd. 

communicatie@goedezorgproefje.nl

contactformulier Goede Zorg Proef Je website: https://goedezorgproefje.nl/contact/

O.a.: Gerda Pot (AVZ), Menrike Menkveld (AVZ), Iris de Koning (AVZ), Lies Cuppers (AVZ), Eva Valgaeren (AVZ) in samenwerking met experts van Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD), Voedingscentrum en Kenniscentrum ondervoeding.