24 OKTOBER 2024
Achtergrond
Geneeskundestudenten hebben de wens geuit om meer voedingsonderwijs te integreren in geneeskundeopleidingen. Andersom zijn veel voedingsstudenten geïnteresseerd in de medische richting. Deze gemeenschappelijke stage biedt een ideale kans om hierop in te spelen.
Bovendien sluit deze stage aan op belangrijke trends, zoals de toenemende druk van leefstijlgerelateerde ziekten, de kwaliteit van leven en de stijgende zorgkosten. De verbinding tussen voeding en geneeskunde leert studenten een waardevolle bijdrage te leveren aan het verbeteren van de gezondheidszorg en het bevorderen van een gezondere levensstijl.
In aansluiting op deze ontwikkeling hebben de WUR en UMC Utrecht binnen de Regiodeal Foodvalley gezamenlijk de wetenschappelijke stage opgezet. Tijdens deze stage werken duo's van studenten Voeding & Gezondheid en Geneeskunde samen aan een afstudeerproject in een ziekenhuis, waarbij de nadruk ligt op de verbinding tussen voeding en geneeskunde.
Interdisciplinaire samenwerking is cruciaal voor het stimuleren van praktijkervaring tussen studenten na hun afstuderen. Tijdens deze stage doen studenten ervaring op met elkaars kennis en vaardigheden. Dit versterkt ook de samenwerking tussen de begeleiders van WUR, UMC Utrecht en de stage-locaties, vaak ziekenhuizen zoals Rijnstate, Ziekenhuis Gelderse Vallei of UMC Utrecht.
In de gemeenschappelijke stage heeft elke student zijn of haar eigen onderzoeksvraag en eindverslag, wat zorgt voor zelfstandigheid. Beide onderzoeksvragen zijn nauw verbonden met zowel voeding als geneeskunde. De samenwerking en uitwisseling tussen de studenten komt tot stand doordat ze elkaar dagelijks zien en aan hetzelfde overkoepelende onderzoek werken. Ze bespreken hun vragen en bevindingen met elkaar voordat ze naar de begeleider stappen. Dit stelt hen in staat om elkaars expertise te benutten en samen metingen voor te bereiden of uit te voeren.
“Transit Problems After Bariatric Surgery”
De eerste gemeenschappelijke stage is van start gegaan met het project "Transit Problems After Bariatric Surgery," onder begeleiding van Tessa Veerbeek (Vitalys/Rijnstate). Esther (student voeding & gezondheid) is 20 weken betrokken, Anouk (geneeskundestudent) werkt 10 weken aan het project. Het project bestaat uit twee delen. Enerzijds is er een database over slikklachten na bariatrische chirurgie waarbij de studenten met retrospectieve data aan de slag kunnen. Anderzijds is er een prospectief deel waarvoor patiënten worden benaderd die een slikonderzoek ondergaan vanwege passageklachten. De studenten voeren de inclusie uit, zijn aanwezig bij het slikonderzoek en nemen vragenlijsten af.
Anouk richt zich hierbij op het identificeren van risicofactoren voor het ontwikkelen van slikklachten. Onderzoeksvragen waar ze zich mee bezig houdt, zijn: wie loopt het grootste risico en welke factoren kunnen de kans op slikklachten vergroten? Esther bestudeert welk type voedingsmiddelen vooral slikklachten veroorzaakt en wil daarnaast de nutriëntensamenstelling van deze voedingsmiddelen achterhalen.
Bij een slikonderzoek wordt het slikproces in beeld gebracht met behulp van doorlichting, een soort dynamische röntgenfoto, die wordt uitgevoerd door een Physician Assistant op de afdeling Radiologie. Dit onderzoek kan plaatsvinden met verschillende voedingsmiddelen, zoals marshmallows of voedsel dat klachten oproept, om te bepalen of stenose, reflux of maagproblemen de oorzaak zijn van de slikklachten. Het is echter nog onduidelijk welk specifieke voedingsmiddel het beste de klachten zichtbaar maakt op de röntgenfoto's. Dat is iets waar Esther en Anouk zich met dit onderzoek in zullen verdiepen. De studenten gebruiken vragenlijsten om aanvullende informatie te verzamelen.
Ook onderzoeken Esther en Anouk het protocol rondom gewichtstoename na een maagverkleining. Momenteel is het gebruikelijk om na gewichtstoename ook een slikfoto te maken. Uit de praktijk weten we dat deze foto vaak geen bijzonderheden laat zien. De vraag is dan ook wat de toevoegde waarde is van zo’n slikfoto. In dit onderzoek wordt dit verder uitgezocht met behulp van retrospectieve data.
Ondanks de verschillende onderzoeksvragen werken ze nauw samen. Esther en Anouk hebben regelmatig overleg. Deze samenwerking is niet alleen leerzaam, maar leidt ook tot nieuwe inzichten en ontlast de begeleiding.
“Onze gemeenschappelijke stage is een laagdrempelige manier om interdisciplinair te leren samenwerken en problemen op te lossen. Het is een perfecte voorbereiding op onze carrières in de toekomst”. Aldus Esther en Anouk.
Toekomst
In november 2024 start de tweede gemeenschappelijke stage in het UMC Utrecht, waarin studenten een data-analyse zullen uitvoeren naar de relatie tussen de voedingsinname en kwaliteit van leven bij patiënten die zijn behandeld voor slokdarmkanker. Dit onderwerp is gekozen in samenwerking met artsen die zich richten op oncologie, omdat voeding een cruciale rol speelt in het herstel en de kwaliteit van leven van patiënten met slokdarmkanker.
Daarnaast zijn er andere gemeenschappelijke stages in de verkenningsfase. Een voorbeeld hiervan is het PROBUS-onderzoek naar een eiwit-verrijkt voedingspatroon voor oudere volwassenen die herstellen van een acute heupfractuur, in samenwerking met de WUR, Rijnstate, Ziekenhuis Gelderse Vallei (ZGV) en verschillende revalidatiecentra. Een ander project richt zich op de optimalisatie van een vetbeperkt dieet voor patiënten met hypertriglyceridemie, in samenwerking met het UMC Utrecht.
Samenwerking
Via de Alliantie Voeding in de Zorg is er een groeiende groep artsen betrokken bij onderzoek naar voeding en leefstijl. Een belangrijk voordeel van het concept van deze gezamenlijke stage is dat het geïntegreerd is in het curriculum, waardoor het gemakkelijker in te plannen is. Alle aspecten zijn beschreven in het stagehandboek "Joint Internship Nutritional Medicine". Gezien de toegenomen belangstelling van zowel de studenten als de stageaanbieders, wordt verwacht dat dit concept in de toekomst verder kan worden uitgebreid.
Deze ontwikkeling van dit nieuwe gezamenlijke onderwijs door de WUR en UMC Utrecht is mogelijk gemaakt door de Regiodeal Foodvalley.
Artsen en studenten die geïnteresseerd zijn, kunnen zich melden via de contactinformatie of de website. Meer weten? Neem contact op met Anneke Berendts (anneke.berendts@wur.nl) of bezoek wur.nl/voeding-medisch voor meer informatie over dit project en vergelijkbare projecten.
Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig