07 FEBRUARI 2025

Voeding als sleutel tot herstel op de Intensive Care

Hoe kan de juiste voeding bijdragen aan een beter herstel van ernstig zieke patiënten op de Intensive Care? Op deze vraag richtte arts-assistent Rianne Slingerland-Boot zich gedurende haar promotieonderzoek aan de Wageningen Universiteit. In Ziekenhuis Gelderse Vallei onderzocht zij hoe op maat gemaakte voeding, afgestemd op de stofwisseling van patiënten, kan helpen. Op 9 januari promoveerde zij op dit onderwerp. Haar bevindingen bieden handvatten om voedingszorg tijdens én na een Intensive Care-opname te verbeteren.

Foto: Guy Ackermans

Vroeger werd sondevoeding of voeding via een infuus voor ernstig zieke patiënten op de Intensive Care (IC) gezien als een vervangende manier om voedsel in te nemen. Inmiddels is sondevoeding meer dan alleen vervanging geworden; het is een vorm van voedingstherapie. Het doel is om de afbraak van spiereiwitten te verminderen, wat gebeurt bij ernstig zieke patiënten. Met de juiste voeding kan de afbraak van spieren worden beperkt en de kans op complicaties worden verkleind. Dit blijkt goed voor de gezondheid en herstel op zowel korte als lange termijn. Rianne: “Er is echter geen standaardoplossing die voor iedereen werkt. Daarom moet deze voeding afgestemd worden op de individuele behoeften van de patiënt.”

Voeding op maat

Slingerland vertelt dat er steeds meer bewijs is dat voeding op maat, dus tijd- en dosisafhankelijk, belangrijk is voor IC-patiënten. “Ernstig zieke patiënten hebben het beste resultaat wanneer hun voeding aansluit bij hun specifieke stofwisseling, zowel tijdens als na hun opname op de Intensive Care. Het is echter een uitdaging om de juiste voeding te bieden, omdat de behoefte aan calorieën en voedingsstoffen zoals eiwitten sterk varieert tijdens een verblijf op de IC en daarna. Er zijn dan ook geen duidelijke richtlijnen die aangeven hoe voedingsdoelen gedurende het verblijf op de IC moeten worden aangepast.”

Brug tussen wetenschap praktijk

Slingerlands proefschrift heeft als doel kennis over optimale voedingszorg voor volwassen patiënten op de Intensive Care te vergroten. Het proefschrift richt zich op de verschillende fasen van volwassen patiënten en hun ziekte, van opname op de IC tot aan hun ontslag uit het ziekenhuis. Deze inzichten helpen om voedingsstrategieën te verbeteren en ondervoeding te voorkomen.

Samenwerken

Rianne: “Voor dit onderzoek onderzocht ik op alle afdelingen in Ziekenhuis Gelderse Vallei de voedingsinname van patiënten na een IC-opname. Dit deed ik samen met studenten van de Wageningen University en Research. We legden de voedingsinname nauwkeurig vast door foto’s te maken van geserveerde maaltijden en maaltijdrestanten. Ook vergeleken we dit met de vooraf - voor de diëtisten - vastgestelde doelen. Het uiteindelijke doel was om de huidige voedingsstrategieën te verbeteren en te voorkomen dat patiënten negatieve effecten ervaren door onvoldoende of onjuiste voeding.”

Wetenschappelijk onderzoek, zoals dat van Rianne, draagt bij aan betere behandelingen en sneller herstel. Het onderzoek is onderdeel van de onderzoekslijn ‘voeding en metabole stress’ van de Alliantie Voeding in de Zorg. Riannes (co)promotoren zijn: