Interview met Koen Manusama

Kan je uitgebreider vertellen wat voor werk je doet?

‘Ik ben PhD-kandidaat op het SoFiT-project, waarin we kijken of een leefstijlinterventie vermoeidheid bij mensen die dikkedarmkanker en rectumkanker hebben gehad kan verminderen. Met leefstijl bedoelen we voeding en beweging. Ikzelf kijk voornamelijk naar de fysiologie: met behulp van echografie onderzoek ik de hoeveelheid vetinfiltratie in de spier. We denken namelijk dat je indirect de spierkwaliteit kan bepalen door het meten van de hoeveelheid vet in de spieren. Het idee daarachter is dat hoe meer vet er in de spieren zit, hoe kwalitatief minder goed een spier is. En met een mindere kwaliteit spier zou je mogelijk vlugger vermoeid zijn en dat beïnvloedt de kwaliteit van je leven. We meten de hoeveelheid vet met behulp van echografie, omdat het draagbaar en goedkoop is en de meting weinig hinder veroorzaakt voor de patiënt. Als blijkt dat er een correlatie is tussen vermoeidheid en de vetopslag in de spier, dan zouden we echografie in de toekomst kunnen gebruiken om bij patiënten de spierkwaliteit te meten en hier een passend advies op te geven.’

Hoe is je werk verbonden aan Alliantie Voeding in de Zorg?

‘Mijn project valt onder de onderzoekslijn Oncologie en Voeding van Alliantie Voeding in de Zorg. Ze ondersteunt ons bij het project. Zo gebruiken we op het moment het netwerk van de Alliantie en met name de ziekenhuizen Gelderse Vallei en Rijnstate om meer bekendheid over de studie te krijgen en voor het werven van deelnemers. Op de website van de Alliantie kunnen deelnemers of professionals bijvoorbeeld meer informatie krijgen over het project. Later zal de Alliantie een rol spelen in het delen van de resultaten en hopelijk ook in de toepassing van advies in de praktijk.’

Wat draagt jouw werk bij aan persoonsgericht, evidence based voedingsadvies in de zorg?

‘We baseren de leefstijlinterventie op wetenschappelijk bewijs: we gebruiken de richtlijnen gezonde voeding van het Wereld Kanker Onderzoeks Fonds en de algemene beweegrichtlijnen. We genereren verder wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van deze richtlijnen op vermoeidheid bij mensen die dikkedarmkanker en rectumkanker hebben gehad. Vermoeidheid is één van de meest voorkomende klachten na curatieve behandeling en ik hoop dat we met onze studie aan kunnen tonen dat voeding en beweging mensen kunnen helpen bij hun klachten. Met nieuwe kennis beogen we dat bij klachten leefstijl in nazorg beter wordt ingezet, bijvoorbeeld doordat het een vast onderdeel wordt van de nazorg of dat er meer voedings- en beweegadvies op maat na de behandeling kan worden gegeven. Allemaal evidence-based, natuurlijk. Mochten we toch geen effect zien, dan hoop ik wel dat deze studie bijdraagt aan meer aandacht voor het belang van een gezonde leefstijl tijdens de nazorg.’


Onze pijlers zijn verbinden, onderzoeken, uitdragen en toepassen. Waarin ben jij betrokken?

‘Als onderzoeker bij het onderzoeken, natuurlijk. En binnen dat onderzoek houden we ons bezig met toepassen: we onderzoeken in hoeverre de leefstijlinterventie in de praktijk werkt. Van patiënten leerden we waar ze tegenaan liepen na de behandeling met betrekking tot vermoeidheid. Er kwam duidelijk naar voren dat er nog weinig adviezen zijn om de vermoeidheid te verminderen en dit willen we graag verbeteren met onze studie.’

Wat heb je afgelopen jaren voor ontwikkelingen gezien rondom voeding in de zorg en wat heeft Alliantie Voeding in de Zorg daaraan bijgedragen, denk je?

‘Er is meer aandacht voor voeding in de zorg: steeds meer mensen horen over het belang van voeding en beweging voor, tijdens en na een behandeling. En dat het belangrijk is dat daar meer nadruk op komt naast de medische behandeling in de zin van medicatie of operatie. De Alliantie heeft hierin een rol gespeeld en heeft de afgelopen vijftien jaar onderzoek en praktijk met elkaar verbonden, wat kennisoverdracht en implementatie ten goede komt.’

Wat is je droom wat betreft persoonsgericht, evidence based voedingsadvies in de zorg?

‘Er kan nog meer aandacht komen voor het belang van voeding en beweging voor, tijdens en na een behandeling. Mensen weten nog niet genoeg of worden verkeerd geïnformeerd, daarom moet er goede informatie komen door betrouwbare experts. Om de huidige kennis te kunnen inzetten is er meer aandacht en toepassing nodig. Er ligt een goede basis met de WKOF-richtlijn, maar ik hoop ook dat er steeds meer onderzoek komt naar specifiek voedingsadvies bij diverse aandoeningen, want op basis van de algemene richtlijnen geven professionals een persoonlijk advies.’


Met wat ben je op de foto gegaan?

‘Met een ei, omdat het algemeen is aangetoond dat eiwitten positief effect hebben op de spierkwaliteit. Dit is gerelateerd aan de fysiologie van de spier, waar ik in mijn onderzoek ook naar kijk.’

Meer lezen

Koen Manusama

Promovendus Wageningen University & Research op het SoFiT-project

#darmkankermaand | Gezonde voeding kan in 50% van de gevallen darmkanker voorkomen. Daarom zijn we erg blij dat… https://t.co/b7AM8yTwuH
Wil je meer weten over ons onderzoek naar voeding bij ouderen en de toepassing ervan? 👉https://t.co/ObLVrGxVjy
#kennisdelen, #ouderen | De juiste voeding kan het verschil maken voor ouderen, die vaak chronische ziekten hebben.… https://t.co/bh6dxbvULs

Schrijf u nu in voor onze nieuwsbrief!

Elke 6-8 weken verschijnt onze digitale nieuwsbrief.

Bekijk hier de laatste nieuwsbrief

Uw persoonsgegevens worden conform onze Privacy- en Cookieverklaring verwerkt. Uitschrijven kan onderaan iedere nieuwsbrief die u van ons ontvangt.