We worden in Nederland gemiddeld steeds ouder, maar brengen de laatste jaren van ons leven vaak niet in goede gezondheid door. Ongeveer 80% van de ouderen lijdt aan één of meer chronische ziekten, en ruim één op de vijf is ondervoed. Alliantie Voeding in de Zorg werkt aan nieuwe inzichten en innovatieve concepten die ouderen helpen om langer vitaal te blijven. Denk aan onderzoek naar het effect van (eiwit)verrijkte voedingsmiddelen en beweegprogramma’s, maar ook aan studies naar de interactie tussen voeding en medicijnen.
Samen met de Gemeente Ede en zorgorganisatie Opella zet de Alliantie zich in voor verbetering van de transmurale voedingszorg in de regio. De Wageningse AIO Marije van Doorn optimaliseerde de voedingszorg bij Opella voor verpleegbewoners en thuiswonende cliënten, volgens de laatste wetenschappelijke inzichten. Lees hier meer over haar promotie-onderzoek. Ook deed Opella mee aan ProMuscle in de Praktijk. Een onderzoeksprogramma waarbij eiwitrijke voeding in combinatie met krachttraining werd ingezet bij kwetsbare ouderen.
De interacties tussen voeding en geneesmiddelen is een relatief onbekend onderzoeksgebied. Enkele jaren terug is op initiatief van Ziekenhuis Gelderse Vallei onderzoek gestart en inmiddels is een AIO project opgezet. Het project staat onder supervisie van André Janse, geriater in Ziekenhuis Gelderse Vallei, en Renger Witkamp, hoogleraar farmacologie en voeding aan Wageningen University & Research. AIO Wout van Orten-Luiten bracht eerst het medicijngebruik en bloedspiegels van micronutriënten in kaart van geriatrische patiënten van Ziekenhuis Gelderse Vallei. ‘In mijn promotie richt ik me enerzijds op het verband tussen medicijngebruik en de hoogte van bloedspiegels van vitamine D, vitamine B12, magnesium en natrium. Langdurig gebruik van een maagzuurremmer bijvoorbeeld kan leiden tot een vitamine B12 of magnesium tekort. Anderzijds wil ik ook kijken of er een verband bestaat tussen gebruik van speciale vitamine D supplementen en bloedspiegels van bepaalde medicijnen.’ aldus Wout.
Prof. dr. ir. Lisette de Groot en Dr. Ondine van de Rest van Wageningen University & Research doen samen met André Janse, geriater in Ziekenhuis Gelderse Vallei onderzoek naar het verband tussen nutriëntenstatus en de klinische diagnose van dementie.
Er zijn veel mensen met dementie en dit aantal neemt met het vergrijzen van de populatie alleen maar verder toe. De ziekte heeft een grote impact op het leven van de patiënt en de mensen in zijn omgeving, en er is tot op heden geen effectief medicijn. Preventie is daarom van groot belang. Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen is één van de risicofactoren die geassocieerd wordt met cognitieve achteruitgang en dementie. De onderzoekers hebben bij patiënten, na hun eerste bezoek aan een polikliniek van de afdeling Geriatrie van Ziekenhuis Gelderse Vallei, de nutriëntenstatus bepaald en een klinische diagnose van dementie gedaan. MSc-studenten hebben vervolgens aan de hand van de verzamelde data de relatie tussen vitamine D-,vitamine B-, magnesium- en natriumstatus en de kans op de diagnose dementie bestudeerd.
Een van onze eerste projecten binnen dit thema was het Transmuraal zorgpad ondervoeding, een samenwerking met zorgverzekeraar Menzis om ondervoeding bij huisartsen onder de aandacht te brengen. Resultaat was de brochure Eten bij ondervoeding en herstel na ziekte, voor zorgprofessionals gratis te bestellen bij het Voedingscentrum. Ziekenhuis Gelderse Vallei geeft op zijn website voorlichting over ondervoeding bij ouderen.
In het project Cater with Care (2012-2015) ontwikkelden en evalueerden bedrijven, kennisinstellingen en zorginstellingen de inzet van een eiwit(ver)rijk(t) dagmenu als aanpak tegen ondervoeding bij ouderen en patiënten. De wetenschappelijk kennis is gepubliceerd in het Wageningse proefschrift ‘Cater with Care – Impact of protein-enriched foods and drinks for eldery people’.
De PROMO-studie onderzoekt de effecten van een nieuwe energie- en eiwitrijke drinkvoeding onderzocht op de spiermassa, de spierfunctie en het fysiek functioneren van ondervoede ouderen. “Ouderen hebben minder eetlust en zitten sneller vol. Daardoor eten ze minder”, zegt Pol Grootswagers, de AIO die het onderzoek leidt. De eiwitsynthese in de spieren loopt bovendien minder efficiënt. “Dit alles leidt tot een verlies aan spiermassa en -kracht bij het ouder worden.” Behalve Alliantie Voeding in de Zorg en Wageningen University & Research zijn ook FrieslandCampina Nederland Holding BV, Innopastry en Zilveren Kruis Achmea partner in het project.
Dit project vertaalt de resultaten van het deels in Ziekenhuis Gelderse Vallei uitgevoerde ProMuscle onderzoek naar toepassing in de zorgpraktijk (2016-2018). Doel is een kosteneffectief interventieprogramma te ontwikkelen dat het lichamelijk functioneren van kwetsbare ouderen daadwerkelijk verbetert. ‘Deelnemers krijgen gericht voedingsadvies en volgen daarnaast een paar keer per week krachttraining’, aldus projectleider Esmee Doets. Lees hier meer over ProMuscle in de praktijk.
Type
Vakmedia
Bron
Rijnstate research magazine
Auteur(s)
Rijnstate
Verschijningsdatum
Juni 2024
Type
Vakmedia
Bron
Alzheimer Nederland, Diëtisten Geriatrie en Ouderen, Ergotherapie Nederland, Nederlandse Vereniging van Diëtisten, Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie, Vilans
Auteur(s)
de Haan J, van Hamersveld M, van der Horst-Poel E, van Rosmalen O, Vaane M, Vasse E en de Wolf - van Ittersum S
Verschijningsdatum
Januari 2023
Type
Overige
Bron
Wageningen University & Research
Verschijningsdatum
December 2021
Oa: Prof. dr. ir. Lisette de Groot (WUR); prof. dr. Renger Witkamp (WUR), Andre Janse, klinisch geriater (ZGV); Diana Taekema, klinisch geriater (Rijnstate); Hugo Wijnen, klinisch geriater (Rijnstate); Dr. Ondine van de Rest (WUR); Wout van Orten-Luiten, AIO (WUR); Jacintha Domic, AIO (WUR/ RDFV), Charlotte Kramer, AIO (WUR), Inge Groenendijk (WUR), PhD. Pol Grootswagers (WUR); Emmelyne Vasse (ZGV); Suzanne Abbring (WUR)
Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig