03 OKTOBER 2023

Evaluatie van salutogeen programma, gezond eten voor mensen met diabetes type 2

Op 20 september verdedigde dr. Kristel Polhuis haar proefschrift aan de Wageningen University & Research (WUR). Zij ontwikkelde het ‘Salutogenic Intervention for Type 2 Diabetes’ (afgekort: SALUD) programma. Dit programma is een salutogeen leefstijlprogramma met als doel om de gezondheidszorg voor mensen met diabetes mellitus type 2 te optimaliseren. Kristel voerde haar onderzoek uit onder begeleiding van prof. dr. Marianne Geleijnse en prof. dr. Maria Koelen (WUR), en co-promotors dr. ir. Lenneke Vaandrager (WUR) en dr. Sabita Soedamah-Muthu (Tilburg University).

Evaluatie van salutogeen programma, gezond eten voor mensen met diabetes type 2

Momenteel hebben meer dan één miljoen mensen in Nederland diabetes mellitus type 2 , en dit aantal zal naar verwachting toenemen. Mensen met diabetes type 2 reageren niet meer goed op insuline waardoor hun bloedsuikerspiegel te hoog wordt. Op termijn kan dit leiden tot schade aan hart, bloedvaten, nieren, zenuwen of het netvlies. Het is daarom belangrijk om mensen met diabetes type 2 te stimuleren om een gezonde leefstijl aan te houden.

Betekenis van eten in het dagelijks leven

Het SALUD-programma richt zich op gezondheidsbevordering en heeft tot doel mensen met diabetes type 2 aan te moedigen om gezonder te eten en te leven, en dit op de lange termijn vol te houden door rekening te houden met de betekenis van eten in het dagelijks leven. In dit model staat de mens in zijn geheel centraal in plaats van dat de nadruk vooral op de ziekte ligt. Het programma is ontwikkeld in samenwerking met mensen met diabetes type 2 en diverse zorgprofessionals om ervoor te zorgen dat het goed aansluit bij de behoeften van de deelnemers. Het programma kenmerkt zich door holistisch, flexibel en aanmoedigend te zijn.

Tijdens het 12-weekse SALUD-programma stellen deelnemers samen met een leefstijlcoach persoonlijke doelen op die passen binnen hun werk- en gezinsleven en haalbaar zijn. Deelnemers werken gedurende de interventie in groepsverband aan hun doelen, wat hen motiveert en ondersteunt. Daarnaast krijgen ze informatie over belangrijke thema's zoals stressmanagement en voedingsvaardigheden, zodat ze na de interventie zelfstandig aan hun doelen kunnen blijven werken.

Verbeteringen

De resultaten van het onderzoek van Kristel tonen aan dat zelfreflectie, mentaal welzijn en sociale steun belangrijke aspecten zijn bij het begeleiden van mensen met diabetes mellitus type 2. Deelnemers aan het SALUD-programma waren enthousiast over de resultaten, waarbij verbeteringen in hun mentale en lichamelijke gezondheid werden opgemerkt. Uit metingen bleek dat het programma een positieve invloed had op hun veerkracht, dit uitte zich in de wijze waarop mensen met moeilijke situaties omgaan. Kristel zag een toename van grip op het leven en op hun gezondheid en benadrukte het belang van het integreren van sociale steun in het zorgstelsel. Bijvoorbeeld door het organiseren groepsconsulten en wandelgroepen.

Aanbevelingen bij de diabeteszorg

In haar proefschrift doet Kristel ook vijf concrete aanbevelingen voor de diabeteszorg in Nederland. Deze vijf aanbevelingen zijn:

  1. Richt je op gezondheid in plaats van op (alleen) gewicht en suikerwaardes;
  2. Luisteren naar persoonlijke verhalen;
  3. Waardeer oprechte interacties;
  4. Overweeg de timing van (voedings)interventies;
  5. Vertrouwen en sociale verbondenheid bevorderen.

In een factsheet zijn de aanbevelingen verder uitgewerkt. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door de Stichting Edema-Steernberg en Alliantie Voeding in de Zorg was een van de samenwerkingspartners om te verbinden en kennis te delen. Vanuit Ziekenhuis Gelderse Vallei was internist Remy Bemelmans adviseur op inhoud en vorm van het SALUD-programma.

Meer lezen:


Schrijf u nu in voor onze nieuwsbrief!

Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig

Bekijk hier de laatste nieuwsbrief

Uw persoonsgegevens worden conform onze Privacy- en Cookieverklaring verwerkt. Uitschrijven kan onderaan iedere nieuwsbrief die u van ons ontvangt.