28 JUNI 2022

Het roer is om: Gezonde eetomgeving in het ziekenhuis

Eerste resultaten ‘Goede Zorg Proef Je’ van ziekenhuizen bekendgemaakt - Twintig ziekenhuizen tekenden de intentieverklaring ‘Goede Zorg Proef Je’ om versneld een gezond voedingsaanbod te realiseren voor patiënten, medewerkers en bezoekers. De zogenaamde Voorhoedeziekenhuizen in voeding hebben in de afgelopen anderhalf jaar een grote verschuiving gemaakt naar een gezonder aanbod met meer groente en fruit, meer bruin- en volkorenbrood en meer gezonde alternatieven voor gefrituurde snacks. Vandaag zijn de resultaten van de Voorhoedeziekenhuizen bekend gemaakt. Het aanbod dat binnen de Schijf van Vijf valt, is van minder dan 50% naar boven de 70% gegaan. De beweging in Nederland is volop gaande! Bestuurders van nog eens 20 ziekenhuizen en zorginstellingen tekenden vandaag om in 2025 de doelen van het Nationaal Preventieakkoord te behalen.

Het roer is om: Gezonde eetomgeving in het ziekenhuis

Miriam Haagh van het Nationaal Preventieakkoord thematafel Overgewicht, gemaakt door Victor van der Griendt

Eerste resultaten

De eerste bevindingen zijn vandaag bekendgemaakt tijdens een bijeenkomst in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Met indrukwekkend resultaat: er zijn veel vernieuwingen doorgevoerd bij de patiënten-maaltijdservices en de patiënt merkt het gezondere aanbod door bijvoorbeeld meer groenten en vegetarische gerechten en meer gezondere opties. Ook hebben alle (voorhoede)ziekenhuizen in het personeelsrestaurant een voedingsaanbod dat voor 70% voldoet aan de Schijf van Vijf. Miriam Haagh van het Nationaal Preventieakkoord thematafel Overgewicht: “Ik feliciteer met trots de voorhoedeziekenhuizen met hun behaalde resultaat en wens de ziekenhuizen en zorginstellingen die nu tekenen voor Gezond 2025 veel succes. We liggen met deze beweging op koers en gaan ervanuit dat in 2025 de helft van de ziekenhuizen een gezond aanbod heeft. Dit is een ontzettend grote verschuiving in korte tijd, maar er is ook nog veel inzet nodig om het verder te optimaliseren en te borgen. We hopen dat deze trend in de zorginstellingen als vliegwiel werkt en ook andere sectoren in de maatschappij inspireert, zodat gezond de norm wordt. Dit vraagt samenwerking en uitwisseling met cateraars, leveranciers en producenten.”

Stimuleren gezonde keuzes 

Marjolein de Jong, voorzitter Raad van Bestuur Ziekenhuis Gelderse Vallei: “Het gaat verder dan zomaar wat snacks of snoep uit het assortiment halen. Mensen moeten gestimuleerd worden om de goede keuzes te maken door bijvoorbeeld meer gezondere producten aan te bieden, die aantrekkelijk te presenteren en door prijsbeleid.”

Menrike Menkveld-Beukers, directeur Alliantie Voeding in de Zorg vult aan: “De ziekenhuizen die deelnemen aan Goede Zorg Proef Je werken samen en wisselen informatie en ervaringen uit. Ze delen best practices en we ontwikkelen tools zoals factsheets en stappenplannen. Dat maakt het voor nieuwe partijen die nog aan het begin staan makkelijker om de omslag te maken. “En er is op meerdere fronten verandering nodig” duidt Menrike. “Er is behoefte aan alternatieven voor snacks en producten met minder suiker en zout, daarover zijn we in overleg met de producenten en leveranciers. Nu de vraag naar gezonde producten toeneemt, hopen we op meer en snellere innovatie. Daarnaast kunnen de maatregelen, zoals geen btw op groente en fruit, verder bijdragen aan een gezond aanbod.”

Goede Zorg Proef Je

Met het programma Goede Zorg Proef Je, opgericht door de Alliantie Voeding in de Zorg en onderdeel van het NPA, gaan deelnemers een actieve samenwerking aan om het in het Preventieakkoord gestelde doel zo snel mogelijk te behalen. Onder de deelnemers zijn algemene ziekenhuizen, opleidingsziekenhuizen, academische ziekenhuizen, GGZ-instellingen, revalidatie instellingen en zorg- en welzijnsorganisaties verspreid over heel Nederland. Leren van elkaar en kennis en ervaringen delen onderling zijn belangrijke elementen van het programma. De eerste ingestapte ziekenhuizen, de voorhoedeziekenhuizen, delen hun ervaringen met de rest van de ziekenhuizen, het programma ondersteunt met factsheets en bijeenkomsten. Ook worden tools op maat gemaakt voor andere gezondheidsorganisaties.

De Richtlijn Eetomgevingen

De Richtlijn Eetomgevingen van het Voedingscentrum vormt de basis voor het gezonde voedingsaanbod in de ziekenhuizen. Door zowel te werken aan het gezonde aanbod, als de presentatie van gezondere producten in de ziekenhuisomgeving, wordt de gezonde en duurzame keuze de makkelijke keuze. De Schijf van Vijf vormt de basis voor het bepalen wat een gezondere keuze is. Voor de richtlijnen voor patiënten benut Goede Zorg Proef Je de Richtlijnen Goede Voeding, de expertise van het Kenniscentrum Ondervoeding en de jarenlange ervaring van Ziekenhuis Gelderse Vallei, hét Voedingsziekenhuis.

Nationaal Preventieakkoord

Gezonde voeding in ziekenhuizen is één van de aandachtspunten in het Nationaal Preventieakkoord (NPA). Het NPA is in 2018 opgesteld vanuit het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) met 70 partijen, waaronder de Alliantie Voeding in de Zorg en de Nederlands Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). In het Nationaal Preventieakkoord staan afspraken om Nederlanders gezonder te maken door roken, problematisch alcoholgebruik en overgewicht voor 2050 terug te dringen

Ziekenhuizen en zorginstellingen hebben een voorbeeldfunctie voor gezondheid. Goede voeding draagt bij aan herstel van patiënten, een gezonde werkomgeving voor medewerkers én een gezonde keuze voor bezoekers. In het Nationaal Preventieakkoord is de ambitie dat de helft van de ziekenhuizen in 2025 een gezond voedingsaanbod heeft en in 2030 100%.


Meer informatie over

• Goede Zorg Proef Je op de website van Goede Zorg Proef Je

• De Richtlijn Eetomgevingen op  de website van het Voedingscentrum

• Nationaal Preventieakkoord op de website van de Rijksoverheid 



Schrijf u nu in voor onze nieuwsbrief!

Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig

Bekijk hier de laatste nieuwsbrief

Uw persoonsgegevens worden conform onze Privacy- en Cookieverklaring verwerkt. Uitschrijven kan onderaan iedere nieuwsbrief die u van ons ontvangt.