Gericht op gezondheidswinst
Gericht op gezondheidswinst
09 APRIL 2024
Frank Visseren en Marianne Geleijnse kenden tot 2018 elkaars werk voornamelijk via wetenschappelijke publicaties. “Ik was geïntrigeerd door het werk dat Marianne al had gedaan”, vertelt Frank Visseren. “Ik zie in de praktijk dat voeding een bescheiden plek heeft in de spreekkamer van artsen. Dokters vinden het vaak ingewikkeld om in heldere woorden met patiënten over voeding te spreken. Ze voelen zich soms onhandig, missen kennis. Terwijl je met voedingsadvies patiënten juist een tool in handen geeft om zelf aan de slag te gaan”, legt hij uit.
Voor Marianne Geleijnse was de medische wereld niet geheel vreemd. Ze is als onderzoeker aan een medische faculteit opgeleid en gepromoveerd en zag kansen om voedingskennis naar de medische praktijk te brengen. Marianne Geleijnse: “In het begin waren we als olie en azijn, maar inmiddels zijn we een echte dressing geworden.” “En dan moet je ook af en toe flink schudden”, voegt Frank Visseren er lachend aan toe. Marianne Geleijnse vervolgt: “We hebben elkaars taal leren spreken. Ik dacht voorheen vaak te simpel over de arts in de spreekkamer. We hebben door de regiodeal elkaars complexiteit beter leren begrijpen en hebben daardoor ook meer geduld gekregen naar elkaar toe. Soms schuurt het natuurlijk nog wel een beetje, maar terugkijkend hebben we de meerwaarde ontdekt van het samenvoegen van de twee werelden.”
Marianne Geleijnse noemt een minder makkelijk meetbare opbrengst. 'Voor artsen is het heel ingewikkeld om gezonde voeding tussen de oren van patiënten te krijgen. Laat staan in de maag. We weten hoe belangrijk voeding is voor de miljoenen mensen met hart- en vaatziekten en diabetes. De wetenschappelijke onderzoeken die we samen hebben gepubliceerd zijn belangrijk. Samenwerken en niet concurreren, is misschien nog wel de grootste winst.’
Zowel UMC Utrecht als WUR heeft een groot cohortonderzoek waarbij mensen met hart- en vaatziekten langere tijd worden gevolgd; UCC-SMART in Utrecht en Alpha Omega in Wageningen. Hierin zijn inmiddels elkaars inzichten verwerkt. Visseren: “We hebben bijvoorbeeld een voedselfrequentievragenlijst toegevoegd aan ons cohort.” En Frank Visseren en Marianne Geleijnse brengen allebei de expertise van de ander mee in de commissies voor richtlijnen waar ze aan deelnemen. Marianne Geleijnse: “Frank heeft bijvoorbeeld meegewerkt aan de voedingsrichtlijnen van de Gezondheidsraad voor mensen met hart- en vaatziekten.” En UMC Utrecht heeft zich nu ook bij de Alliantie Voeding in de Zorg aangesloten. Dat een academisch ziekenhuis zich achter deze alliantie schaart die het belang van voeding in de zorg nastreeft is een belangrijke stap. De samenwerking binnen de regiodeal is hierin helpend geweest.
Marianne Geleijnse: “In theorie weten we veel over gezonde voeding voor patiënten met hart- en vaatziekten en diabetes. Toch ervaren we uitdagingen. Soms zijn er sociale aspecten bij de patiënt waardoor het lastig is om het voedingspatroon aan te passen. Soms loop je ook tegen barrières aan in de zorg. Doorverwijzen naar bijvoorbeeld een diëtist gaat niet altijd goed of artsen hebben gebrek aan tijd en ruimte om aandacht te geven aan voeding.” Marianne Geleijnse is ook erg benieuwd naar de evaluatie van de leefstijlloketten in Ziekenhuis Gelderse Vallei(ZGV)en Rijnstate.
De inzet van het Leefstijlloket bij het programma voor hartrevalidatie wordt onderzocht. Samen met de Alliantie Voeding in de Zorg start binnenkort een onderzoek naar de mogelijkheden van het Leefstijlloket en de Eetscore (een vragenlijst die inzicht geeft in de kwaliteit van voeding) bij patiënten van het hartrevalidatie-programma van het ziekenhuis. De leefstijlcoach kan een mooie brug slaan tussen zo’n programma in het ziekenhuis en de thuissituatie.
Marianne Geleijnse “Mensen met hart- en vaatziekten en diabetes hoeven geen magisch dieet te volgen. De Richtlijnen goede voeding van de Gezondheidsraad zijn een goede basis. Inmiddels is duidelijk dat algemene adviezen niet leiden tot daadwerkelijke verandering. Daarom moet het voedingsadvies veel praktischer worden en afgestemd op het individu.”
Marianne Geleijnse en Frank Visseren delen een positieve kijk op de vooruitgang die is geboekt dankzij de regiodeal en maken zich ook zorgen over de toekomst. Visseren: “Alles wat we gestart zijn moet wel onderhouden en verder gebracht worden. Daar is weer financiering voor nodig.” Geleijnse: “Ik ben dankbaar dat patiënten van de opgedane kennis binnen de regiodeal kunnen gaan profiteren. De echte impact zal pas op langere termijn zichtbaar worden. Ik hoop dat wat er nu gezaaid is, zal opkomen en zich als een olievlek zal verspreiden in nieuwe projecten en meer bewustwording.” Een van de opbrengsten die in ieder geval zal blijven is de samenwerking tussen Frank Visseren en Marianne Geleijnse. De afgelopen 4 jaar is er een sterke basis gelegd in de samenwerking tussen WUR, UMC Utrecht, ZGV en Rijnstate. “Met de regiodeal hebben we de medische wereld en de voedingswereld dichter bij elkaar gebracht.’’
Nadia Bonekamp is 4 april gepromoveerd onder leiding van Frank Visseren en Marianne Geleijnse. In haar proefschrift onderzoekt ze datasets van mensen met hart- en vaatziekten verrijkt met kennis over voedingsgewoontes. De rol van gezonde voeding en voldoende lichamelijke activiteit werd bij mensen met hart- en vaatziekten onderzocht. Er werd aangetoond dat met gezonde levensstijlinterventies meerdere jaren zonder nieuw cardiovasculair event kunnen worden bereikt. Het proefschrift biedt nieuwe inzichten in hoe gezonde voeding en lichaamsbeweging kunnen bijdragen aan de zorg voor patiënten met hart- en vaatziekten. Het ondersteunt het idee van actieve leefstijlbegeleiding als een integraal onderdeel van de zorg voor deze patiënten.
Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig
