04 MAART 2022

Onderzoek naar begeleidingstraject rondom een maagverkleining: wat is goede ondersteuning?

Blijvend gewichtsverlies en toegenomen gezondheid is het doel van een maagverkleinende operatie, maar dit is geen garantie. Zeker op de langere termijn zijn er veel factoren die het moeilijk kunnen maken om het gewicht, de gezondheid en kwaliteit van leven te behouden of verder te verbeteren. Hierbij spelen biologische, psychologische, leefstijl- en omgevingsfactoren een rol. Daarom wordt er extra steun aangeboden in de vorm van multidisciplinaire begeleidingstrajecten. Het is echter nog onbekend in welke vorm dit het beste werkt. Hierover probeert Nadia Botros helderheid te krijgen. Ze is promovendus bij Vitalys kliniek tegen overgewicht, onderdeel van Rijnstate, en bij Wageningen University & Research (WUR).

Multidisciplinaire begeleidingstrajecten na een maagverkleining kan een patiënt helpen blijvend gewichtsverlies te bereiken

Op dit moment wordt een traject voor en na de operatie met begeleiding door onder andere een arts, verpleegkundige, psycholoog en diëtist gezien als ‘best practice’. Het is echter nog onduidelijk welke samenstelling, intensiteit en timing optimaal is. ‘Om hier meer over te leren moeten we naast de uitkomsten ook uitgebreid kijken naar patiëntervaringen en behoeften en daarbij zoeken naar relevante aspecten voor (zelf)management op de middellange en langere termijn,’ legt Nadia uit. In haar onderzoek zal de individuele ervaring van de patiënt dan ook een grote rol spelen.

Begeleidingstraject van Vitalys

Nadia’s onderzoek richt zich op het multidisciplinaire begeleidingstraject van Vitalys, dat aangeboden wordt aan ongeveer 1500 patiënten die daar jaarlijks een maagverkleining ondergaan. Dit programma bestaat uit een vijf jaar durende medische follow-up door een gespecialiseerde verpleegkundige of arts. Daarnaast wordt cognitieve gedragstherapie gegeven door een psycholoog en voedingsadvies door een diëtist tot een jaar na de operatie, meestal in groepsverband.

Start onderzoek

Naar verwachting start de werving van deelnemers in het voorjaar. Nadia focust zich in haar eerste studie op de behoeften, ervaringen en verwachtingen van patiënten van dit programma ten aanzien van de inhoud en de methodes. Hierbij worden ook kwalitatieve onderzoeksmethoden ingezet. ‘Op deze manier kunnen we een gedetailleerd inzicht verkrijgen, wat noodzakelijk is om de ervaringen van zo’n complex fenomeen als obesitasbehandeling en gezondheidsprogramma’s beter te begrijpen,’ vertelt Nadia. ‘Het is belangrijk om meer te leren over gewichtsverloop en klinische uitkomsten, maar ook over wat er gebeurt op weg naar deze uitkomsten en een betere of goede gezondheid.’

Brede blik

Tot nu toe is Nadia erg enthousiast over haar onderzoek: ‘Ik vind het leuk om te onderzoeken hoe patiënten, behandelaars en wetenschappers naar de begeleiding rondom een bariatrische operatie of een obesitasbehandeling kijken en hoe we deze inzichten kunnen inzetten in de praktijk.’ Deze brede interesse in verschillende perspectieven heeft ze ontwikkeld door haar eerdere werk bij Alliantie Voeding in de Zorg, waar ze projectmedewerker was bij het project Overgewicht en Leefstijl in Zorgopleidingen. ‘Ik heb daar veel van geleerd,’ zegt ze. Alle kennis uit haar vorige baan en haar huidige onderzoek wil ze toepassen in de praktijk. ‘Uiteindelijk hoop ik bij te kunnen dragen aan de gezondheid en kwaliteit van leven van mensen die een bariatrische operatie ondergaan.’

Dit onderzoek wordt uitgevoerd bij Vitalys, Rijnstate. Nadia’s (co)promotoren zijn prof. dr. Eric Hazebroek (Rijnstate, Vitalys en WUR) en dr. Maarten Merkx (HSK). Daarnaast wordt ze begeleid door technisch geneeskundige Laura Deden (Vitalys, Rijnstate). Ook Consumption and Healthy Lifestyles (afdeling Social Sciences WUR) is betrokken bij dit onderzoek.