Interview met André Janse

Wat houdt je werk in?

‘Ik ben sinds 2006 geriater in Ziekenhuis Gelderse Vallei. In die hoedanigheid behandel ik kwetsbare oudere patiënten en begeleid ik co-assistenten. Vanuit mijn connectie met WUR (Wageningen University & Research, red.) begeleid ik afstudeerstudenten en begeleid ik een AIO (Assistent In Onderzoek, red.) die promoveert op het gebied van voeding, ouderen en polyfarmacie. Dat laatste gaat over het gebruik van meerdere medicamenten. Ikzelf doe promotieonderzoek naar de associatie tussen dementie en micronutriëntenstatus, zoals vitamine D-, vitamine B12-, foliumzuur- en magnesium. Daarvoor gebruik ik een grote database die ik met de hulp van de AIO, studenten en collega’s van Ziekenhuis Gelderse Vallei en WUR heb gebouwd en uitgebreid. De database beslaat de geanonimiseerde gegevens van meer dan 3500 oudere patiënten. In het kader van het onderzoek van de AIO is de database PAnDeMics genoemd, naar polypharmacy and deficiencies of (micro)nutrients. In de database staan alle medicatiegegevens, diverse lichaams- en laboratoriumparameters, aanvullende testen en goed omschreven cognitiediagnoses. Hierdoor kunnen we verbanden onderzoeken tussen nutriënten, micronutriënten, diagnoses en de medicatie.’

Wat is je verbinding met Alliantie Voeding in de Zorg en wat betekenen we voor je werk?

‘Vanaf de oprichting ben ik bij Alliantie Voeding in de Zorg betrokken. Toen ontstond samenwerking tussen mij als vertegenwoordiger van de vakgroep geriatrie en professor De Groot van WUR die zich richt op voeding en ouderen, en later met professor Witkamp die deskundig is op het terrein van voeding en geneesmiddelen. De werkgroepen en overleggen die werden gevormd door het ontstaan van Alliantie Voeding in de Zorg vormden een belangrijke basis voor mijn onderzoek, voor het initiëren van ander onderzoek en het faciliteren van studies die vanuit Wageningen gedaan worden. Daarnaast kwamen er vanuit de partners middelen beschikbaar om mijn eigen promotie-onderzoek uit te voeren.’

Wat is de meerwaarde van Alliantie Voeding in de Zorg?

‘Door Alliantie Voeding in de Zorg kan je op een makkelijke manier een netwerk vinden en onderhouden, waardoor onderzoek zich kan continueren, je kan aansluiten bij ideeën en je van elkaar kunt leren. Dankzij Alliantie Voeding in de Zorg krijgen zowel zorgverleners uit het ziekenhuis als onderzoekers van de universiteit kans om onderzoek en praktijk te combineren. Op eigen kracht was dit veel lastiger geweest.’

Wat heb je afgelopen jaren voor ontwikkelingen gezien rondom persoonsgericht, evidence-based voedingsadvies in de zorg en wat heeft Alliantie Voeding in de Zorg daaraan bijgedragen, denk je?

‘Een groot resultaat van de samenwerking binnen Alliantie Voeding in de Zorg is dat er meer aandacht is voor de eiwit- en energie- inname bij onze opgenomen geriatrische patiënten. Dat is te danken aan een groot klinisch onderzoek waarin we de eiwitinname bij opgenomen ouderen onderzochten. We deden dat binnen het research- en innovatieproject Cater with Care®. Alliantie Voeding in de Zorg heeft het netwerk hiervoor gemobiliseerd. Nu krijgen alle klinische patiënten op onze afdeling standaard energie- en eiwitverrijking en wordt voor elke patiënt de diëtist geconsulteerd. Aan de hand van de bestelgegevens van het ziekenhuismaaltijdsysteem is het met de afdeling diëtetiek gelukt om vrijwel realtime eiwitinname te meten, waardoor we op patiëntniveau kunnen bijsturen. Door het unieke maaltijdservicesysteem van het ziekenhuis kan je ervan uit gaan dat je een redelijk betrouwbare schatting hebt van de inname. Bovendien weet de verpleging ook dat voeding belangrijk is, hoe ze daarmee om moet gaan en wanneer welke ondersteuning gewenst is.

Toen Alliantie Voeding in de Zorg werd opgericht is er binnen Ziekenhuis Gelderse Vallei in het algemeen meer aandacht voor voeding gekomen. Veel vakgebieden hebben inmiddels enthousiaste specialisten die onderzoek initiëren, begeleiden of zelf onderzoek doen. En die vakgebieden hebben de samenwerking ook enorm weten uit te breiden via Alliantie Voeding in de Zorg.’

Wat is je droom wat betreft persoonsgericht, evidence-based voedingsadvies in de zorg?

‘Ziekenhuizen moeten zich bewuster worden dat primaire preventie veel winst oplevert - dus als iemand nog niet ziek is of een groter risico door ziekte heeft. Ik vind het de taak van artsen om meer adviezen te geven over gezonde leefstijl, want een patiënt is meer dan zijn ziekte; het gaat om gezond leven. Er is niemand die dat niet wil.

Ook in het staartje van een mensenleven is nog winst te behalen. Daarvoor moet er wel meer interventie-onderzoek gedaan worden om gericht voedingsadvies te kunnen geven. Hiervoor wil ik me ook voor blijven inzetten.’

Met wat ben je op de foto gegaan en hoe past dat in je werk voor Alliantie Voeding in de Zorg?

‘Met een potje vitamine D-pillen dat symbool staat voor het toepassen van wetenschappelijk bewezen voedingsadvies in de praktijk. 70-plussers krijgen van de Gezondheidsraad het advies om dagelijks 20 microgram vitamine D te slikken, omdat dit het langetermijnrisico op botontkalking en botbreuken daardoor vermindert. Er is ook een verband met dementie, hoewel het nog onduidelijk is of er een oorzakelijke relatie is. We hebben in onze onderzoekspopulatie ook standaard de vitamine D-spiegel gemeten. We zagen dat veel patiënten die geacht worden een preparaat te gebruiken nog steeds een te lage vitamine D-spiegel hebben. Dat onderstreept het belang om dit soort advies nadrukkelijk met alle patiënten te blijven bespreken. Dat is ook een tastbaar resultaat van de afgelopen jaren.’

Verder lezen

André Janse

Klinisch geriater Ziekenhuis Gelderse Vallei en promovendus Wageningen University & Research

Schrijf u nu in voor onze nieuwsbrief!

Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig

Bekijk hier de laatste nieuwsbrief

Uw persoonsgegevens worden conform onze Privacy- en Cookieverklaring verwerkt. Uitschrijven kan onderaan iedere nieuwsbrief die u van ons ontvangt.