Gericht op gezondheidswinst
Gericht op gezondheidswinst
27 SEPTEMBER 2022
Nadia Bonekamp doet promotie-onderzoek naar de rol van voeding en sport bij cardiometabole aandoeningen
‘We weten dat leefstijl een zeer belangrijke rol speelt bij het ontstaan van hart- en vaatziekten, maar er is minder bewijs voor de rol van leefstijl bij het behandelen van mensen die al hart- en vaatziekten of diabetes hebben,’ vertelt Nadia Bonekamp. En dat is precies waar haar promotietraject over gaat. ‘Ik probeer te identificeren welke leefstijlverbetering de meeste gezondheidswinst voor deze patiëntengroepen opleveren.’ Haar onderzoek wordt mogelijk gemaakt door Regiodeal Foodvalley, waar ze binnen het thema Voeding en Gezondheid bekijkt wat gezonde voeding voor mensen met hart- en vaatziekten en diabetes inhoudt.
Nadia gebruikt twee grote datasets: Utrecht Cardiovasculair Cohort- Second Manifestations of ARTerial diseases (UCC-SMART)-studie van UMC Utrecht en het Alpha-Omega-cohort van Wageningen Universiteit & Research (WUR). UMC Utrecht en WUR bundelen hun krachten in de Regiodeal Foodvalley en dat versterkt de onderzoekslijn Cardiometabole Ziekten van Alliantie Voeding in de Zorg. ‘Deze samenwerking stelt ons in staat een sterker onderzoek neer te zetten: we kunnen meer data van meer patiënten meenemen waardoor we met grotere zekerheid conclusies kunnen trekken. Bovendien vullen de studies elkaar aan doordat ze op net andere dingen focussen,’ legt Nadia uit.
In het UCC-SMART en Alpha-Omega-cohort zijn de leefstijl-, sterfte- en ziektedata van samen ruim 19.000 patiënten met (een risico op) hart- en vaatziekten en diabetes gemiddeld tien jaar lang geregistreerd. ‘Ik bekijk vooral of mensen een cardiovasculair event doormaken, bijvoorbeeld of ze een nieuwe hartaanval of beroerte krijgen, of dat ze overlijden. Daar leg ik de gegevens van leefstijl tegenaan: ik bekijk of de mensen die gezonder aten en meer sportten bij start van de studie een lagere kans hebben op zo’n event,’ legt Nadia uit. Naast deze twee grote datasets heeft Nadia twee meta-analyses gedaan van 13 interventiestudies bij mensen met hart- en vaatziekten en 73 studies bij mensen met diabetes. Middels deze meta-analyses onderzoekt ze het effect van dieetinterventies, zoals het Mediterraan dieet of een laag-vet-dieet, op risicofactoren voor cardiovasculaire events.
Nadia werkt toe naar concrete en persoonlijke adviezen, waarvoor ze komend jaar een model ontwikkelt. Dat model moet inzichtelijk maken hoeveel gezondheidswinst het patiënten met hart- en vaatziekten oplevert als ze overschakelen naar een gezond voedingspatroon. Daarbij focust ze op het voedingspatroon in het algemeen, niet op bepaalde producten. ‘Ik wil laten zien hoeveel extra tijd patiënten met gezonder eten kunnen winnen tot ze een nieuw hart- en vaatevent krijgen. Die gewonnen levensjaren zeggen iets over de kwaliteit van leven, die na zo’n event erg kan verslechteren.’ Vervolgens kan de patiënt bekijken welk voedingspatroon het beste bij hem of haar past. Nadia: ‘Hopelijk kan een dergelijk advies patiënten en zorgverleners motiveren om gezonde voeding een belangrijkere rol te geven in de zorg.’
In het laatste jaar van haar promotieonderzoek is Nadia van plan een overkoepelende leefstijlscore te maken met data van de twee cohorten, waarmee ze de totale impact van voeding, met name suiker- en alcoholgebruik, en bewegen samen in kaart brengt. Nadia legt uit: ‘Je kan je voorstellen dat sport goed is, dat voeding goed is, maar misschien is het extra goed als je het allemaal doet. Dat willen we inzichtelijk maken met een score.’
Komend half jaar hoopt Nadia de eerste resultaten van haar studies te publiceren. Houd daarvoor onze website in de gaten! Nadia wordt begeleid door prof. Frank Visseren, hoogleraar Vasculaire Geneeskunde, en prof. Marianne Geleijnse, hoogleraar Humane Voeding. Haar onderzoek valt binnen de onderzoekslijn Cardiometabole Ziekten van Alliantie Voeding in de Zorg. Binnen deze onderzoekslijn werkt Alliantie Voeding in de Zorg middels diverse onderzoeken, interventies en implementaties toe naar betere leefstijlzorg voor mensen met hart- en vaatziekten en diabetes. Zo vindt ook de Voed Je Beter-studie plaats die het effect van persoonlijk voedingsadvies aan mensen met hart- en vaatziekten onderzoekt. Omdat leefstijlverbeteringen belangrijk zijn voor alle artsen en patiënten wordt kennis graag gedeeld, onder andere op het jaarlijkse congres Food For Thought, dit jaar op 13 oktober. Nadia zal als spreker ingaan op de vertaling van haar wetenschappelijke inzichten naar de klinische praktijk.
Onze digitale nieuwsbrief verschijnt regelmatig
